شپش موی سر چیست و چطور درمان می‌شود؟
شپش بود. شاید فکر کنید که شپش موی سر و بدن فقط در قدیم شایع بوده است و امروزه خبری از آن نیست. اما باید بدانید که امروزه نیز شپش وجود دارد و به‌خصوص در فصل گرما در میان افراد مختلف دیده می‌شود. در این مطلب دربارۀ شپش بحث خواهیم کرد و با راه‌های درمان خانگی و پزشکی آن آشنا می‌شوید. تا انتهای مطلب همراه مادامون باشید.
شپش چیست؟
شپش حشره‌ای بسیار ریز و بدون بال است که به رنگ‌های خاکستری، قهوه‌ای و زرد دیده می‌شود. این حشره بعد از تولد به مدت2 تا4 هفته زنده می‌ماند و به تخم‌گذاری و تولیدمثل ادامه می‌دهد. این موجود موذی روی پوست زندگی می‌کند و از خون پوست سر تغذیه می‌کند. شپش بالغ بسیار ریز است و چون به رنگ مو است به‌سختی دیده می‌شود. تخم شپش
از طریق مادۀ چسبناکی که از بدن شپش مادر ترشح می‌شود به کف سر می‌چسبد و به‌سختی می‌توان آن را از مو جدا کرد. این تخم‌ها کرمی رنگ هستند و بعضی آن را با شورۀ سر اشتباه می‌گیرند. تنها تفاوت آن‌ها با شوره در این است که شوره به‌راحتی از پوست سر جدا می‌شود. در صورتی که شپش از پوست سر جدا شود و منبعی برای تغذیه نداشته باشد بعد از ۲ روز از بین می‌رود.
علائم شپش چیست؟ و چطور می‌توان آن را تشخیص داد؟
معمولا همۀ افراد در طول زندگی خود به این مشکل دچار می‌شوند اما بروز آن در کودکان بین ۳ تا۱۴ سال بیشتر دیده می‌شود. شایع‌ترین علامت آن خارش پوست سر است. اما با دیده شدن این حشره در نزدیکی کف سر می‌توان نظر قطعی داد. تخم‌های شپش که مثل قطرۀ اشک می‌مانند نیز روی ساقه موها دیده می‌شود. این تخم‌ها خیلی ریز و شبیه شورۀ سر هستند. علامت‌های ابتلا به شپش عبارتند از:
-خارش مو و کف سر
-وجود حشرات ریز
-زخم و خراشیدگی پوست سر
-احساس تحریک و قلقلک
–وجود لکه‌های ریز سفیدرنگ روی موها
-برجستگی‌های قرمزرنگ روی پوست سر
در صورت بروز این علائم فرد باید هرچه سریع‌تر درمان شود. زیرا وجود شپش و زخم‌هایی که روی پوست ایجاد می‌کند باعث عفونت شدید می‌شود و سلامت پوست و مو را به خط می‌اندازد.
شپش چطور به دیگران منتقل می‌شود؟
ممکن است شما فردی باشید که به بهداشت موها و پوست خود اهمیت می‌دهید اما دچار این مشکل شوید. شپش در بهداشتی‌ترین شرایط هم می‌تواند روی موها پیدا شود، چون یک بیماری مسری به حساب می‌آید.
حتما برایتان سؤال پیش می‌آید که چطور این اتفاق می‌افتد.
شپش ها پرواز نمی‌کنند اما در تماس مستقیم با فرد مبتلا می‌خزند و وارد موی شما می‌شوند. معمولا وقتی یکی از اعضای خانواده دچار شپش سر می‌شود، سایر افراد نیز خیلی زود درگیر می‌شوند.
شپش از این راه‌ها منتقل می‌شود:
– استفاده از شانه و قیچی مشترک در آرایشگاه
-تماس و برخورد نزدیک با فرد آلوده در مدرسه، خانه، مهمانی و …
-استفاده از وسایل دیگران مثل حوله، برس، لباس، کلاه، روسری و کش مو –استفاده از کمد، تخت، بالش، پتو و سایر وسایل مشترک
شپش چگونه درمان می‌شود؟
شپش موجودی موذی است و در صورتی که از پوست سر تغذیه کند و شرایط مناسب باشد، تخم‌گذاری می‌کند و تکثیر می‌شود. در صورت تشخیص باید سریع برای درمان اقدام کرد. چون با گذشت زمان تعداد حشره و تخم‌های آن روی موها و پوست سر زیاد می‌شود و نمی‌توان آن را پاکسازی کرد. گاهی زخم‌ها و برجستگی‌هایی که در اثر خارش یا گزیدگی به وجود آمده‌اند عفونت می‌کنند و سلامت فرد مبتلا به خطر می‌افتد.
برای درمان شپش روش‌های مختلفی نوشته‌اند. در اینجا به چند مورد از درمان‌های خانگی و دارویی اشاره می‌کنیم.
درمان خانگی شپش
در قدم اول بهتر است موهای فرد مبتلا تا حد امکان کوتاه شود. حالا باید موها را در مکانی مثل حمام پاکسازی کرد و با دستکش یکبار مصرف حشرات و تخم‌های آن را از موها جدا کرد. این تخم‌ها بسیار چسبنده و ریز هستند، برای پیدا کردنشان می‌توانید از ذره‌بین استفاده کنید. همچنین می‌توانید از شانۀ ضد شپش که دندانه‌های فلزی دارد هم استفاده کنید. این شانه‌ها که با نام شانۀ نیت هم شناخته می‌شوند در داروخانه موجود است. فردی که این کار را انجام می‌دهد باید بهداشت را رعایت کند و مراقب باشد تا شپش به او منتقل نشود.
درمان شپش با سرکه
سرکه نیز به عنوان یکی از درمان‌های مؤثر شپش شناخته می‌شود. این ماده خاصیت اسیدی دارد و این حشرۀ موذی را از بین می‌برد. برای این کار باید موها را به‌طور کامل به سرکه آغشته کنید و آن را روی سر ماساژ دهید و بعد از ۲۰ دقیقه موها را با گرم بشویید. این کار را هر چند روز یکبار انجام دهید تا شپش و تخم‌ها از بین بروند.
درمان شپش با سس مایونز
استفاده از سس مایونز نیز یکی دیگر از درمان‌های خانگی است. سس مایونز شپش‌ها را خفه می‌کند و خیلی زود فرد را از شر آن‌ها خلاص می‌کند. ابتدا باید کف سر و تمام موها را به سس مایونز آغشته کنید و بعد با استفاده از پلاستیک موها را بپوشانید و پس از مدت 5 ساعت موها را با شامپو کامل بشویید.
درمان شپش با حنا
به همان روش قدیمی که موها را با حنا تقویت و رنگ می‌کردند عمل کنید. حنا را با آب گرم مخلوط کنید و خمیر آن را روی سر ماساژ دهید. پس از گذشت یک ساعت آن را بشورید و موها را سشوار بکشید.
درمان دارویی شپش
در صورتی که دو هفته از درمان‌های خانگی کمک گرفتید و شپش درمان نشد باید سراغ درمان‌های دارویی بروید. این داروها بدون نسخه پزشک هم قابل خریداری است. کافیست به داروخانه مراجعه کنید و از آن لوسیون یا شامپوی ضدشپش بخواهید.( یکی از شامپوهای ضدشپش قوی، شامپو ضد شپش سریتا است که در فروشگاه مادامون موجود است.) اگر این دارو را برای کودکان زیر دوسال می‌خواهید حتما این موضوع را با متصدی داروخانه در میان بگذارید زیرا بعضی داروها برای کودکان منع مصرف دارند. در صورتی که این روش هم نتیجۀ مثبت نداد و همچنان به شپش مبتلا بودید بهتر است به پزشک پوست و مو مراجعه کنید. در این شرایط پزشکان داروهای جدی‌تری تجویز می‌کنند و برای درمان زخم و عفونت کف سر نیز آنتی‌بیوتیک توصیه می‌کنند تا هرچه سریع‌تر به سلامت کامل برسید.
سوالات متداول
کدام یک از راه‌های خانگی زودتر جواب می‌دهد؟
استفاده از سرکه و سپس خارج کردن رشک‌ها
آیا شپش با پرش منتقل می‌شود؟
خیر این دیدگاه اشتباه است و شپش پرشی ندارد.
برای بازنگشتن شپش چه‌کاری انحام دهیم؟
تمام ملحفه و لباس‌های فرد مبتلا را با آب جوش بشویید.